Душанбе. 29-уми сентябр. ОИ «Азия-Плюс» – Имрӯз президенти Тоҷикистон мардуми Тоҷикистонро бо иди сайиди Фитр табрик кард. Дар табрикоти сарвари давлат гуфта мешавад: «Р
ӯ
зи якуми октябр иди Сайиди Фитр, ки мардум онро ҳар сол бо эътиқод, ихлос ва орзуву омоли нек пешвоз мегирад, фаро мерасад.
Иди Сайиди Фитр ба ҳайси
ҷ
ашни расмии давлат
ӣ
дар саросари кишвар та
ҷ
лил мегардад. Ин нишони эҳтирому қадршинос
ӣ
нисбат ба таърих ва фарҳанги мардуми худ ва ҳамзамон ар
ҷ
гузор
ӣ
ба дини мубини ислом ва арзишҳои волои умумибашарии он мебошад.
Р
ӯ
за дар поксоз
ӣ
ва парвариши бадани инсон нақши закотро дар мол ан
ҷ
ом медиҳад. Паёмбари гиром
ӣ
, ки худ н
ӯ
ҳ сол р
ӯ
заи моҳи мубораки Рамазонро гирифта буд, фармудааст: «Ҳар чизе закоте дорад ва закоти бадан р
ӯ
за аст».
Фармудаҳои шариат дар мавриди р
ӯ
задор
ӣ
– ин рукни муҳими бинои мусулмон
ӣ
гувоҳи онанд, ки таълимоти ислом саршори ғояҳои эҳсону нак
ӯ
корист: ҳусни муошират бо аҳли хонадон, улфату муҳаббат ба наздикону пайвандон, муомилаи нек бо ҳамсоягон, мурувват ба д
ӯ
стону ҳамкорон, раҳму шафқат ба беморону нотавонон, ёриву ғамхор
ӣ
ба дармондагону бечорагон, ёди хайр аз гузаштагон.
Одоби ислом
ӣ
ҷ
авонмардиву олиҳиммат
ӣ
, гузашт кардан ва бахшидан аст, интиқом на
ҷ
устан аст, кинаву адоват ва хусумат надоштан аст, бурдбор
ӣ
ва мадорост, чеҳраи хандон ва оғ
ӯ
ши кушод, сипосгузор
ӣ
ва қадрдон
ӣ
, азхудгузаштаг
ӣ
, аз манфиати худ боло гузоштани манфиатҳои
ҷ
омеа ва миллату давлат, раҳо
ӣ
аз банди ҳавову ҳавасҳост.
Ислом покиву парҳезгор
ӣ
аст, илму адаб ва панду насиҳат аст.
Хутбаву мавъизаҳои ходимони дин дар мас
ҷ
идҳо,
с
ӯ
ҳбатҳои уламои ислом бо мардуми р
ӯ
задор дар с
ӣ
шаби ифтор зимни тафсири оятҳои карима, шарҳи ҳадисҳои набав
ӣ
, нақли ривоятҳо аз р
ӯ
згори родмардони илму фарҳанг ва бузургони дин с
ӣ
дарси одобу ахлоқ, худшиносиву худошинос
ӣ
буданд.
Мас
ҷ
идҳоро хонаи Худо меноманд; мардум ба ин макони муқаддас ба хотири ибодати Парвардигор ва бардошти ғизои маънав
ӣ
меоянд. Вале ин ғизои р
ӯ
ҳиву маънав
ӣ
низ ба монанди р
ӯ
зие, ки аз роҳи касби ҳалол ҳосил мешавад, бояд ҳалолу покиза бошад, то ақлҳоро равшану нурон
ӣ
гардонад, дилҳоро сафову
ҷ
ило бахшад. Мас
ҷ
ид бояд ба минбари таблиғи ақидаву андешаҳои ифрот
ӣ
ва тундравона, манбаи таассубу хурофот, ихтилофу парокандаг
ӣ
байни мардум табдил дода нашавад, балки пайвандгару муттаҳидсози ҳамаи сокинони кишвар, сарфи назар аз миллату мазҳаб ва эътиқоду андешаи онҳо бошад; ба таъбири мавлоно
Ҷ
алолуддини Румии Балх
ӣ
, вазифаи он «васл кардан» бошад, на «фасл кардан».
Чунонки маълум аст, аксарияти мутлақи мусулмонони кишвар пайрави нахустин мактаби ҳуқуқ
ӣ
– фиқҳ
ӣ
, паҳнгаштатарин мазҳаби аҳли суннат ва
ҷ
амоат – мазҳаби ҳанаф
ӣ
мебошанд. Мазҳаби ҳанаф
ӣ
дар таърихи тамаддун ва фарҳанги мардуми кишвари мо, дар инкишофи фарҳанги милл
ӣ
ва ҳаёти маънавии он нақши махсус дорад. Сабаби асосии густариш ва интишори васеъи таълимоти Аб
ӯ
ҳанифа ва дигар имомони мазҳаби мазкур ин аст, ки он бо ҳаёти
ҷ
омеа ва зиндагии мардум, урфу одат ва равобити и
ҷ
тимоии он созгору ҳамқадам буда, онҳо дар ҳалли бисёр масоили ҳаётан муҳимми и
ҷ
тимоиву иқтисод
ӣ
урфи мардумро асли шаръ
ӣ
қарор медоданд. Мазҳаби ҳанаф
ӣ
бар пояҳои устувору матини усул
ӣ
ва дар ғояти эътидол қарор дошта, комилан
ҷ
авобг
ӯ
и талаботу ниёзҳои моддиву маънавии башар
ӣ
мебошад.
Пешвои мазҳаб Аб
ӯ
ҳанифа Н
ӯ
ъмон ибни Собит, ки бо лақаби Имоми Аъзам шуҳраи офоқ гаштааст, бунёдгузори илми фиқҳ буд. Ҳамаи имомони дигар мазҳабҳо ба пешвои дин будани Имоми Аъзам қоиланд ва фазлу мартабаи
ӯ
ро
эътироф кардаанд.
Чунончи, яке аз пешвоёни мазҳаб — имом Шофе
ӣ
гуфтааст: «Ҳар касе бихоҳад фиқҳро биём
ӯ
зад, бояд ба Аб
ӯ
ҳанифа ва ёронаш муро
ҷ
иат кунад, зеро ҳамагон ба фиқҳи
ӯ
ниёз доранд».
Имр
ӯ
з низ гиромидошти мазҳаби ҳанаф
ӣ
ва ар
ҷ
гузор
ӣ
ба он гиромидошт ва ар
ҷ
гузор
ӣ
ба фарҳангу тамаддуни милл
ӣ
ва умумибашар
ӣ
аст. Зеро аз як с
ӯ
, аксарияти мардуми мусулмони кишвари мо аз оғози мушарраф гаштан ба дини мубини ислом ниёзҳои эътиқодии худро маҳз аз дидгоҳи ҳамин мазҳаб қонеъ мегардонанд, аз с
ӯ
и дигар, мазҳаби ҳанаф
ӣ
дар т
ӯ
ли таърихи 1300-солаи худ дар саросари рубъи маскун дар байни миллату халқҳои гуногун густариш ва интишор ёфт. Алҳол аксари мусулмонони суннимазҳаби Иттиҳоди Давлатҳои Муштаракулманофеъ,
Ҷ
умҳурии Мардумии Чин, Ҳиндустон, Покистон, Индонезия, Бангладеш, Ироқ, Сурия, Миср,
Ҷ
умҳурии Исломии Афғонистон ва ғайра дар ҳалли масоили шаръ
ӣ
аз р
ӯ
и фармудаҳои фиқҳи ҳанаф
ӣ
амал мекунанд.
Бо эътимоди комил метавон гуфт, ки мазҳаби Имоми Аъзам дар воқеъ ҳам чароғи тобону дурахшон ва роҳнамои мусулмонон дар саросари
ҷ
аҳон мебошад.
Аз ин р
ӯ
, барои ар
ҷ
гузории фарзанди фарзонаи миллат, олим ва мутафаккир, шахсияти бузурги фарҳангию дин
ӣ
бо фармони Президенти
Ҷ
умҳурии То
ҷ
икистон соли 2009 соли бузургдошти Имоми Аъзам эълон гардид.
Моҳи шарифи рамазонро хайрбод гуфта, тамоми мусулмононро бо фарорасии иди сайиди Фитр аз самими қалб муборакбод менамоям. Ба ҳамаи шумо имони комил, хушбахтиву некр
ӯ
з
ӣ
, барору комёбиҳо дар роҳи худшиносиву худошинос
ӣ
, дар кору зиндаг
ӣ
, дили шоду хонаи обод, бахту иқболи баланд, ваҳдату якпорчаг
ӣ
ва тин
ҷ
иву ором
ӣ
орзумандам.
Иди сайиди Фитр муборак бошад, ҳамватанони азиз!». Дар ин бора аз дафтари матбуоти сарвари давлат хабар доданд.