Хуруҷи коронавирус дар давоми соли равон ба вазъи иқтисодию иҷтимоии кишварҳои ҷаҳон таъсири манфӣ расонидааст. Ҳукумати Тоҷикистон барои пешгирии паҳншавии он дар миқёси ҷумҳурӣ чораҳои зарурӣ андешидааст.
Тӯли 3 моҳи охир дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва маркази маъмурии он – шаҳри Хоруғ безараргардонии идораву муассисаҳо, корхонаву ташкилотҳо, роҳҳои марказӣ, даромадгоҳу саҳни хонаҳои баландошёна ва бозору мағозаҳо гузаронида мешавад. Бо изофаи тадбирҳои дигар масъулин тавонистанд, паҳншавии коронавирусро дар миқёси вилоят то андозае пешгирӣ кунанд.
Телевизиони “Бадахшон” дар барномаи “Таҳлил” роҳу воситаҳои пешгирии сироят ва ҷараёну паёмади бемории COVID-19, вазъи кунунии паҳншавии коронавирус дар шаҳру ноҳияҳои ВМКБ, хусусияти карантини хонагӣ, ҳифзи саломатии кормандони ташкилоту муассисаҳо ва дигар масоили ҳалталабро мавриди баррасии мутахассисон қарор додааст.
Дар ин намоиш сардори раёсати тандурустии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон Фарид Музаффаров, сардухтури Маркази ташхиси тиббии Оғохон дар шаҳри Хоруғ Ҳиммат Сулаймонов, директори Маркази ташаккули тарзи ҳаёти солими ВМКБ Шарифа Худоёрова, равоншинос Мусо Мардонов ва коршиносони дигар суханронӣ карданд.
Чӣ хел бояд худро аз коронавирус ҳимоя кард?
Дастурамали кӯтоҳ барои пешгирии паҳншавии бемории сироятии COVID-19
Дастони худро пайваста бо собун бишӯед
– дастонро на кам аз 40 сония шустан лозим аст.
Агар обу собун дастрас набошанд, маҳлули антисептикӣ барои дастонро истифода кунед, ки на кам аз 70% спирт дошта бошад.
Дастони худро бишӯед, вақте:
• ифлос шуданд;
• баъд аз он, ки дар ҷойи ҷамъиятӣ будед ва ба ашёи гуногун даст расондед (дастаҳои дар, дастқапи дохили нақлиёт, тугмаҳои лифт, зангӯлаи дар ва ғайра);
• баъд аз сулфа ё атсазанӣ;
• дар вақти нигоҳубини шахсони бемор;
• пеш аз, дар вақти ва пас аз омодасозии ғизо;
• пеш аз ғизохӯрӣ;
• баъд аз ҳоҷатхона;
• пас аз дастшӯйӣ ҷумаки обро на бо дастони тоза, балки бо оринҷ ё дастпокчаи коғазӣ маҳкам кунед.
Фосилаи ҷисмониро ҳатман риоя кунед
1. Фосилаи байни шумо ва одамони дигар бояд на кам аз 2 метр бошад, хусусан, агар шумо ё шахси дигар месулфед ё атса мезанед.
2. Байни шумо ва ҳар каси дигар бояд фосила нигоҳ дошта шавад, масалан, дар лифт, мағозаҳои хурд, бонк, дорухона, ё назди банкоматҳо. Шумо бояд саросема нашуда, фосиларо дар навбат нигоҳ доред.
3. Ҳангоми дидори хешовандону шиносҳои худ бо даст салом накунед ва ба оғӯш нагиред: саломи бехатар дастафшонӣ ва ё таъзим аст.
Ба чашмону бинӣ ва даҳони худ бо дасти ношуста нарасед
Чашмону бинӣ ва даҳон даромадгоҳи коронавирус ба ҷисми инсон аст.
Риояи гигиенаи нафас муҳим аст
• Дар вақти сулфа ё атсазанӣ даҳону бинии худро бо рӯймолчаи яккарата пӯшонед. Онро баъд аз истифода фавран ба сатили партови сарпӯшдор партоед.
• Ҳар дафъа баъд аз сулфа ё атсазанӣ дастони худро бишӯед.
Агар таб ва сулфаю нафаскашии душвор дошта бошед, фавран барои дарёфти кумаки тиббӣ муроҷиат кунед
• Агар худро бад ҳис кунед, дар хона бимонед ва бо одамони дигар вонахӯред.
• Агар таб, сулфа, нафаскашии душвор ё аломатҳои дигари сироятёбии коронавирус дошта бошед (эҳсос накардани бӯй ва таъм, бемадорӣ ва дарунравӣ), ба табиби оилавӣ муроҷиат кунед.
• Рақамҳои телефони хадамоти тиббӣ дар аксари даромадгоҳи хонаҳо часпонида шуда, ба воситаи телевизион ва радио эълон мешаванд.
• Агар рақами телефони табиби оилавиро ёфта натавонед, ба рақами 511 занг занед ва онҳо ба шумо маслиҳати зарурӣ дода, ҳамчунин маълумот медиҳанд, ки бо дармонгоҳи маҳалли зисти худ бояд чӣ гуна тамос гиред.
• Зимни эҳтимоли сирояти коронавирус табиби оилавии шумо барои гузаштани ташхис роҳхат медиҳад ва масъалаи хобонидан дар беморхонаро ҳал мекунад, ё бо шумо оид ба назорату муолиҷа дар хона қарор қабул мекунад.
• Қариб 85%-и одамон давраи сироятёбиро осон мегузаронанд ва дар хона бо таъиноти табиби оилавӣ шифо ёфта метавонанд. Зимнан риояи қоидаҳои карантин ҳатмист, ки дар ин хусус ба шумо корманди тиббӣ маълумот медиҳад.
• Дар ёд дошта бошед: муроҷиати саривақтӣ барои дарёфти кумаки тиббӣ асоси табобати муваффақона аст.
Бохабар бошед ва аз рӯйи тавсияҳои табиби худ амал кунед
• Аз навигариҳои марбут ба COVID-19 воқиф бошед.
• Тавсияҳои табиби оилавӣ, мақомоти тандурустӣ ё роҳбарияти коргоҳатонро оид ба чӣ гуна ҳимоя кардани худ ва атрофиён аз COVID-19 риоя кунед.
